Nhiều chiêu trò khi đấu giá đất công để trục lợi
Giao đất dự án: Ổ tiêu cực
Ông đánh giá thế nào về chủ trương giao chỉ định nhiều khu đất công cho doanh nghiệp như trong thời gian qua?
Ông Nguyễn Văn Đực cho biết, theo tôi, chỉ định giao đất công là nguy cơ của tham nhũng. Việc đất được giao cho ai, vì sao được giao không công khai. Sau khi đất được giao là câu chuyện "chạy" các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc để doanh nghiệp được hưởng lợi nhiều nhất.
Đã có những lời đồn thổi rằng để làm được dự án, để tăng thêm một tầng thì phải có quan hệ thế nào, giá cả ra sao. Những thông tin đó không phải không có cơ sở vì mọi thứ đều không được công khai.
Đã có nhiều ví dụ trên thực tế về sự chênh lệch khoản thu ngân sách khi so sánh giữa việc đấu giá và chỉ định. Chẳng hạn, khu đất 23 Lê Duẩn bán đấu giá được 1.430 tỷ đồng trong khi giá chỉ định là 558 tỷ đồng. Hay mới đây là 200 căn hộ tái định cư Phú Mỹ ở quận 7 được bán đấu giá với giá cao hơn giá khởi điểm gần 60 tỷ đồng... Ngân sách Nhà nước đã thất thoát hàng trăm, hàng nghìn tỷ đồng nếu những tài sản này được giao chỉ định theo định giá.
Theo ông, việc giao đất công hiện nay có hiện tượng nào đáng báo động ngoài việc chỉ định giao đất cho công ty thân hữu sân sau dù công ty này không đủ năng lực tài chính rồi hợp tác đầu tư hoặc chuyển nhượng lại?
Hiện tượng khác là việc chỉ định thầu để làm dự án BT. Điều vô lý là những doanh nghiệp được nhận thầu dự án BT không có năng lực, kinh nghiệm thực hiện. Chẳng hạn, một số doanh nghiệp bất động sản được chỉ định BT nên đầu tư cầu, đường dù không có kinh nghiệm trong lĩnh vực này.
Việc chỉ định hợp đồng BT thực chất là giao đất chỉ định nhưng khả năng gây thất thoát ngân sách và tiêu cực có khi còn nhiều hơn giao đất.
Vì là đổi đất lấy hạ tầng nên công trình doanh nghiệp làm cho Nhà nước được định giá cao hơn nhiều lần so với con số thực đầu tư. Mảnh đất được hoán đổi cho doanh nghiệp làm công trình lại được định giá thấp hơn nhiều lần giá trị thực. Do đó, doanh nghiệp được hưởng lợi từ cả hai đầu, lợi nhuận thu được cao gấp 4-5 lần.
Chính vì vậy, ngân sách có thể bị thất thoát hàng nghìn, thậm chí hàng chục nghìn tỷ đồng. Để làm được điều này, dĩ nhiên doanh nghiệp không thể tự mình quyết định hay hưởng trọn. Nhóm lợi ích từ đây mà ra.
Định giá có lợi cho doanh nghiệp
Dường như ông không tin việc thẩm định giá và cho rằng có tiêu cực ở đây?
Thành phố giao khu đất 8-12 Lê Duẩn để làm dự án cao cấp thương mại dịch vụ căn hộ cho thuê. Khu đất này được duyệt giá trị quyền sử dụng đất và công trình trên đất cho 3.400m2 là 621,7 tỷ đồng. Với 2.000m2 đất còn lại, đơn giá cho thuê là 3,5 triệu đồng/m2/năm. Trong khi đó, theo Thanh tra Chính phủ, trên dưới 2.000 tỷ đồng mới là giá trị của khu đất này.
Hay như việc Công ty Tân Thuận bán khu đất 32,2ha cho Công ty Quốc Cường Gia Lai. Sau vài tháng chuyển nhượng, khi Văn phòng Thành ủy cho rằng giá chuyển nhượng thấp hơn giá thị trường, các bên đã điều chỉnh lại với tổng chênh lệch hơn 400 tỷ đồng. Mức giá ban đầu do đơn vị thẩm định mà bên bán thuê đưa ra, mức giá chênh lệch cũng do các đơn vị thẩm định giá báo cáo. Ví dụ này đã cho thấy việc thẩm định giá có cách biệt thế nào.
Theo ông, làm thế nào để chấm dứt nạn trục lợi từ việc giao đất chỉ định?
Theo tôi, với quỹ đất công, cần chấm dứt việc giao đất chỉ định, chỉ định hợp đồng BT. Phải tiến hành đấu thầu công khai và chọn người có năng lực tốt nhất, có thể mang lại hiệu quả cao nhất. Như vậy mới hạn chế việc giao dự án cho công ty thân hữu, định giá khu đất rẻ còn định giá chi phí đầu tư cao. Có không ít những lô đất vàng được chỉ định cho doanh nghiệp theo hình thức BT thay vì thông qua đấu giá. Tôi cho rằng, trong việc này, Nhà nước đã phải chịu thiệt đơn thiệt kép.
Nhiều chiêu trò khi đấu giá
Ông có thừa nhận thực trạng có nhiều chiêu trò khi đấu giá và cuối cùng, đất vẫn rơi vào công ty sân sau hoặc tay người thân lãnh đạo?
Đúng là có rất nhiều mánh khóe trong việc đấu giá. Chẳng hạn, để loại trừ người tham gia, chính quyền đưa ra những điều kiện chỉ phù hợp với công ty sân sau. Hay những đơn vị tham gia đấu giá có quen biết nhau, thỏa thuận và nhường nhau để chia đều các lần đấu giá. Đây là luật bất thành văn mà ai cũng hiểu.
Cũng có tình trạng khi đấu giá, các chỉ tiêu quy hoạch được để ở mức thấp để ít người tham gia, giá trúng thầu vì thế cũng thấp theo. Nhưng sau khi đấu giá xong, doanh nghiệp lại được tăng chỉ tiêu quy hoạch lên. Một vụ đình đám như thế tại đường Lê Thánh Tôn (Tp.HCM) đã xảy ra khoảng chục năm trước. Và khoảng 2 năm trước đây, Hà Nội cũng xảy ra tình trạng này.
Nhưng theo tôi, đấu giá vẫn tốt hơn chỉ định giao đất rất nhiều bởi nó công khai nên có nhiều người tham gia và được giám sát.
Vậy có cách nào để chống lại những tiểu xảo khi đấu giá?
Khi đấu giá công khai, nhiều cá nhân, tổ chức sẽ biết và tham gia. Và khi đó, quy chế bán đấu giá, các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc cũng phải công khai.
Theo tôi, có hiện tượng chính quyền đưa ra quy định để loại bớt nhà thầu, tạo điều kiện cho công ty thân hữu là có. Đó là tại các địa phương, còn tại Hà Nội, Tp.HCM hay các thành phố lớn khác thì điều này rất khó bởi thành phố thu hút nhiều nguồn lực từ khắp các tỉnh, thành và cả nước ngoài. Vì vậy sẽ có nhiều đơn vị đủ năng lực đăng ký, khi đó cuộc đấu giá càng đạt hiệu quả.
Tôi cho rằng, để hạn chế tiêu cực, cần giữ các chỉ tiêu quy hoạch kiến trúc ban đầu. Nhưng điều này không đáng lo vì dân đã giám sát. Chỉ những trường hợp đặc biệt mới can thiệp được việc này, dư luận cũng sẽ lên tiếng.
Xin cám ơn ông!
Đất công biến thành "đất ông" Thời gian qua, nhiều khu "đất vàng" tại Khánh Hòa, Phú Yên và các địa phương khác đã rơi vào công ty của người thân lãnh đạo tỉnh thông qua hình thức đấu giá hoặc chỉ định. Chính quyền "lồng" các quy định vào phút chót để loại bớt nhà thầu. Tình trạng đất công, đặc biệt là các khu "đất vàng" ven biển, tại các đô thị rơi vào tay tư nhân ngày càng phổ biến. Tình trạng này khiến ngân sách Nhà nước bị thất thoát và chỉ làm giàu cho một nhóm người. Những cách phổ biến gồm: + Đổi đất lấy hạ tầng (BT) nhưng định giá đất giao cho doanh nghiệp thấp hơn giá thị trường, còn dự án mà doanh nghiệp có nghĩa vụ thực hiện khó biết giá trị thật là bao nhiêu. + Giao đất làm dự án rồi chuyển nhượng cho người khác. + Công ty nhà nước dùng giá trị quyền sử dụng đất hợp tác với doanh nghiệp làm dự án, sau đó rút khỏi liên danh, đất vàng rơi vào tay tư nhân. + Loại các nhà thầu bằng cách đưa các điều kiện chỉ có công ty thân hữu đáp ứng. |
CHIA SẺ BÀI VIẾT
Bài viết khác có thể bạn quan tâm
Theo TS Nguyễn Văn Đính, các sản phẩm bất động sản trên 5 tỷ đồng, có mức giá đi ngang một thời gian sau giai đoạn cắt lỗ sâu vào đầu năm nay đã được nhà đầu tư "chấp nhận" xuống tiền, bắt đầu chu kỳ tăng trưởng mới.
Tôi quan niệm làm việc hết sức mình và mua nhà đất ngay khi tài chính cho phép chứ không ngồi canh lúc nào là đỉnh hay đáy.
Giá trị của bất động sản (BĐS) tùy thuộc vào vị trí và thời điểm. Tôi chia sẻ quá trình đã mua BĐS để lập nghiệp cách đây 31 năm.
Cùng với mất thanh khoản, giá đất nền tại thành phố đảo Phú Quốc (Kiên Giang) còn giảm giá tới 30-50% so với đầu năm ngoái.
Dự án xây dựng tuyến đường Bạc Liêu – Hà Tiên (Kiên Giang) có chiều dài toàn tuyến khoảng 58km, tiếp nối cao tốc Hà Tiên - Rạch Giá, đi qua các tỉnh Hậu Giang, Sóc Trăng đến đê biển Bạc Liêu.
Trong bối cảnh giá bất động sản đã được điều chỉnh giảm về mức thực tế hơn và thị trường ít cạnh tranh hơn, nhà đầu tư có thể tận dụng thời cơ này để mua vào và ôm tài sản trong dài hạn.
Mọi người đang trở nên cảnh giác và thận trọng hơn về những khoản đầu tư mà họ nắm giữ. Thay vì tìm kiếm các khoản đầu tư có rủi ro lớn, lợi nhuận cao, nhiều người đang quay trở lại tìm kiếm các khoản đầu tư an toàn, như bất động sản.
Xem thêm...
Bất động sản phải tự cứu mình thay vì trông đợi từ các cuộc giải cứu Ảnh: Như Ý
Sáng ngày 14/12, Sở Giao Thông - Vận tải Kiên Giang đã khởi công xây dựng đường bộ ven biển Hòn Đất - Kiên Lương với tổng vốn đầu tư gần 1.500 tỉ đồng.
Dự án xây dựng đường Rạch Sỏi - Bến Nhất, Gò Quao - Vĩnh Thuận có chiều dài khoảng 52km đi qua địa phận 2 tỉnh Kiên Giang - Bạc Liêu là thành phần của tuyến đường Hồ Chí Minh vừa được Bộ GTVT trình gửi Thủ tướng xem xét phê duyệt chủ trương
Năm 2023, giá nhà đất có thể sẽ được điều chỉnh hợp lý và không xuất hiện tình trạng thổi giá, vì vậy, theo các chuyên gia đây là cơ hội tốt để mua nhà.